NACE Kodu Nedir, NACE Kodu Ne İşe Yarar ve NACE Kodu Nasıl Alınır içeriğimizde, NACE olarak bilinen kodlama sistemine değinerek Avrupa Birliği’nde Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki verilerinde iş yerinizin tehlike derecesine yakından bakacağız.
Avrupa genelinde ekonomik faaliyetlerle ilgili istatistiklerin üretilmesi, yayılması ve referans olarak kullanılması bir alışkanlık haline gelmiştir. Geçmiş yıllardan beri bu uygulama ile iktisadi faaliyetlerle ilgili istatistiki verileri dünya standartlarında karşılaştırma yapılmaktadır.
Bu sistem sayesinde, iş yerlerine 6 haneli bir kod verilerek işyeri tehlike sınıfının tespiti, iş sağlığı ve güvenliği gibi konularda derece alınması sağlanmaktadır. Böylece, yapılan işin daha verimli, güvenli ve stabil işlediği düşünülmektedir.
Bir girişimci olarak iş yeri açmadan önce bu koda sahip olmanız gerektiğini biliyor musunuz? O halde içeriğimizi okumaya devam ederek NACE Kodu hakkında bilgi edinebilirsiniz.
NACE Kodu Nedir?
NACE Kodu, “Nomenclature des Activités Économiques dans la Communauté Européenne” kelimesinin baş harflerinden kısaltılmış, iş yerlerinin faaliyet gösterdikleri sektörlere göre tehlike sınıflarını tayin eden, dünya çapında kullanılmakta olan ISIC (International Standard Industrial Classification of All Economic Activities) sisteminden türetilmiş 6 haneli bir kod yapısına denir.
Ekonomik faaliyetlerin genel sınıflandırması anlamına gelen bu kod, şirketlerin faaliyet alanını ve sektörünü belirlemek için kullanılır. Her faaliyet alanı, belirli bir kod ile ilişkilendirilir. Bu kodlar, şirketlerin ne tür bir faaliyet yürüttüğünü, hangi sektörde yer aldığını ve istatistiksel analizler için kullanılan verileri sınıflandırmak için kullanılır.
NACE Kodu, ilgili yönetmelik ve kanuni düzenlemeler ışığında Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) tarafından oda ve borsa üyelerinin meslek faaliyetlerine göre belirlenir. TOBB tarafından tehlike sınıfına göre az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli şeklinde tasnif edilen kodlar, işyerinin yaptığı esas işe bakarak tayin edilir.
NACE Kodu Ne İşe Yarar?
NACE Kodu Ne İşe Yarar noktasında NACE Kodu, şirketlerin faaliyet alanlarını belirlemek, istatistiksel verileri sınıflandırmak ve ekonomik analizler yapmak için bir referans noktası sağlamaya yarar. Her bir ekonomik faaliyet alanını benzersiz bir şekilde tanımlayan bir dizi harf ve sayı kombinasyonundan oluşur.
Kod, sektörün ana sınıflandırma düzeyinden başlayarak daha spesifik alt kategorilere kadar geniş bir hiyerarşiye sahiptir. Örneğin, bir şirketin kodu, “G – Toptan ve Perakende Ticaret; Motorlu Araçlar ve Motorya Dağıtımı” gibi genel bir sınıflandırmadan başlayarak daha spesifik bir kod olan “G45.1 – Otomobil ve Hafif Ticari Araç Ticareti” olarak belirlenebilir.
NACE olarak adlandırılan uluslararası kodun işletmeler ve girişimcilere sağladığı yararlar şöyledir:
- Ekonomik faaliyetlerin ve sektörlerin istatistiksel analizlerinde kullanılır.
- Belirli sektörlerin büyüklüğünü, performansını ve dinamiklerini anlamayı sağlar.
- Şirketlerin faaliyet alanlarını ve sektörlerini belirlerken vergi beyannamelerin de referans alınır.
- Ulusal ve uluslararası ekonomik verilerin tutarlı ve karşılaştırılabilir olmasını sağlar.
- İşletmelerin faaliyetlerini kaydetmek, veri tabanlarında düzenlemek ve veri analizlerinde kullanmak için standartları belirler.
Bu kodlar, işletmelerin faaliyetlerini kaydetmek, veri tabanlarında düzenlemek ve veri analizlerinde kullanmak için önemli bir araçtır. Doğru ve ayrıntılı bir şekilde kodları kullanmak, işletmelerin faaliyetlerini daha iyi anlamak, sektörel analizler yapmak, karşılaştırmalar yapmak ve veri odaklı kararlar almak için kritik öneme sahiptir.
E-Ticaret NACE Kodu
E-Ticaret için şirket açmak için zorunlu olduğu bir yasal düzenlemede, NACE kodunun da alınmış olması gereklidir. Vergi dairesinden alınan bu kod, E-ticaret için “47.91.14 – Radyo, Televizyon, Posta Yoluyla veya İnternet Üzerinden Yapılan Perakende Ticaret” olarak sınıflandırılmıştır.
Ancak, NACE Kodları zaman zaman güncellenmek veya değişiklik gösterebilmektedir. Dolayısıyla, doğru NACE Kodunu belirlemek için resmi kaynaklardan, özellikle Ticaret Odası veya Vergi Dairesi gibi ilgili kurumlardan güncel bilgi almanız önemlidir.
Bu kurumlar, işletmenizin faaliyetlerini inceleyerek uygun NACE Kodunu belirlemenize yardımcı olacaklardır. E-ticaret işletmesi olarak faaliyet gösteriyorsanız, Ticaret Odası veya Vergi Dairesi gibi kurumlara başvurarak doğru NACE Kodunu öğrenebilir ve işletmenizi bu doğrultuda kaydedebilirsiniz.
Bu kod, işletmenizin faaliyet alanını ve sektörünüzü belirlemek için kullanılan standart bir tanımlama sistemidir. Doğru NACE Kodu, işletmenizin resmi kayıtlarında doğru şekilde sınıflandırılmasını sağlar ve hükümet, istatistik kurumları ve diğer kurumlar tarafından kullanılan veri analizlerinde önemli bir rol oynar.
NACE Kodu Nasıl Alınır?
Kod başvuru süreci ülkelere ve bölgelere göre değişiklik gösterebilir. Dolayısıyla, işletmenizin bulunduğu ülkenin ve bölgenin ilgili kurumlarının prosedürlerini takip etmeniz önemlidir. İlgili kurumlar size gerekli yönlendirmeleri yapacak ve başvuru süreci hakkında size bilgi verecektir.
NACE Kodu almak için Ticaret Odası web sitesine girerek “Ticaret Sicil İşlemleri” menüsüne girerek prosedürleri izlemek gerekir. NACE Kodu almak için şu adımları izleyebilirsiniz:
- Ticaret Odası resmi web sitesine girilir.
- Ticaret sicil işlemleri seçeneğine tıklayarak “Nace Kodları” alanına geçilir.
- Gelen ekranda işyerinin faaliyetine göre listelenen kodlardan, işyerine uygun kod bulunur.
İşyeri Tehlike Sınıfları NACE Kodu, az tehlikeli; tehlikeli ve çok tehlikeli olarak farklı operasyonel faaliyetlere göre şöyle belirlenir:
- Gıda, perakende alışveriş, büro hizmetleri gibi iş yerleri az tehlikelidir.
- Kesme, imalat, boyama, servis gibi işlerin yapıldığı iş yerleri tehlikelidir.
- Maden, inşaat, tersane gibi işlerin yapıldığı ağır iş yerleri çok tehlikelidir.
NACE Kodu Nasıl Öğrenilir?
TOBB tarafından işletmelerin tehlike sınıfının belirlenmesine fayda sağlayan NACE kodları, SGK sicil numarasına, vergi levhasındaki ana faaliyet alanına veya bağlı bulunula ticaret odası bilgilerine bakarak öğrenilir.
Nace kodu öğrenmek için; İstanbul Ticaret Odası (İTO) web sayfasından NACE Kodu Sorgulama
- İstanbul Ticaret Odası resmi web sayfasına gidilir.
- Tescil ilan kuruluş sekmesine tıklanır.
- Sicil kayıtları alanına girilir.
- Liste içeriği ekranından firma ismi bulunarak firma detayına bakılır.
- Açılan pencerede NACE Kodu görünecektir.
SGK sicil numarasının 2. 3. 4. 5. 6. ve 7. rakamları aynı zamanda işletmenin kodunu da göstermektedir. Bu bağlamda sorgulama yapmadan SGK sicil numarasına göre de kodunuzu öğrenebilirsiniz. Mesleklerin gruplandırılması rehberinde, NACE sistemi hakkında detaylı bilgiler verilmekle birlikte tehlike sınıfları da birbirinden farklı olarak belirlenmiştir.
NACE Kodu Nasıl Değiştirilir?
NACE Kodu’nun değiştirilmesi, işletmenizin faaliyet alanında önemli bir değişiklik olduğunda veya yanlış bir kod seçildiği tespit edildiğinde gerekebilir. Değişiklik için yasal bir prosedür belirlenmiştir ve oldukça kolay bir şekilde kodun değiştirilmesi sağlanabilir.
Kodun Değiştirilmesi sürecinde ilgili kurumların yönergelerini dikkatlice takip etmek önemlidir. Bu süreci hızlı ve doğru şekilde tamamlamak, işletmenizin doğru kategoride sınıflandırılmasını sağlar ve resmi kayıtlarınızın güncel ve doğru olmasını sağlar.
NACE Kodu değişikliği, SGK internet sitesinden elektronik olarak iletilebilir. Bunun için SGK web sitesine giderek “NACE Kodu Değişikliği” alanına giriş yapılması ve yeni bir kodun tercih edilmesi gereklidir. Değişiklik talebi SGK tarafından incelenerek uygun görülmesi halinde gerçekleştirilecektir.
Özetle, NACE Kodu Nedir içeriğimizde, işyerinin tehlike sınıfını belirleyen kod yapısından bahsettik.